Türkiye’de 1 Mart’ta Resmi Gazete’de yayımlanan yeni bir yönetmelikle zeytinliklerin maden projelerine açılması mümkün hale geldi. Doğu Akdeniz Çevre Dernekleri ve Mersin Çevre Platformu konuyla ilgili basın açıklaması düzenleyerek, “Zeytinliklerimizin, talan edilmesine izin vermeyeceğiz” dedi.
1 Mart’ta yayınlanan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından hazırlanan Maden Yönetmeliği’nde Değişiklikte, “Elektrik ihtiyacını karşılamak üzere yürütülen madencilik faaliyetlerinin” zeytinlik alanlarına denk gelmesi durumunda “zeytin sahasının madencilik faaliyeti yürütülecek kısmının taşınmasına” Bakanlık tarafından izin verilebileceği belirtiliyor. Buna karşın Türkiye’de 1939 yılında hayata geçen ve “Zeytincilik Kanunu” olarak bilinen bir yasa hâlâ yürürlükte. 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun, bugüne kadar zeytinliklerin korunmasında kilit rol oynadı.
“ZEYTİNLİK ALANLAR RANTA KURBAN EDİLMEK İSTENİYOR”
Değişen yönetmelikle ilgili açıklama yapan Doğu Akdeniz Çevre Dernekleri ve Mersin Çevre Platformu (MERÇED) “Zeytinliklerimizin, talan edilmesine izin vermeyeceğiz” ifadesini kullandı.
Zeytinciliğin gıda güvenliğinde, ekosistemde ve insan sağlığında çok önemli bir yeri olduğuna dikkat çeken MERÇED Başkanı Sabahat Aslan, zeytinlik alanların ranta kurban edilmek istendiğini söyledi. Aslan, “Ülkemiz Dünyada, zeytin ve zeytinyağı üretiminde çok önemli üretici ülke konumundadır. Zeytin, her yerde yetişen sıradan bir ağaç değildir. Dünyada ağırlıklı olarak Akdeniz Havzası’nda yetişir. Dünyada üretimi kısıtlıdır. Ülkemizde Zeytinliklerimiz 1939’dan itibaren yürürlükte olan 3573 Sayılı “zeytin yasası ile korunmaya çalışılmaktadır. Bu yasaya rağmen zeytin alanlarımız ranta kurban edilmek istenmektedir” diye konuştu.
“KARAR KANDIRMACA OLUP, BİLİMSEL BİR KARAR DEĞİLDİR”
Değişen yönetmelikle zeytinlik alanların maden projelerine açılmasına açık hale geldiğini aktaran Aslan, bu kararın bir kandırmaca olduğunu söyledi. Zeytinliklerin ekosisteme zarar vererek yol edileceğini dile getiren Aslan, “Madencilik Yönetmeliği’nin 115. maddesine eklenen fıkrayla, zeytinlik alanlarında madencilik faaliyetine izin verilmesi, zeytinliklerin taşınması, taşınan ve yok edilen zeytinlik alanı kadar alanın zeytinlik olarak tesis edilmesi hükmü getirilmiştir. Bu karar kandırmaca olup, bilimsel bir karar değildir. Zeytin alanları bütünsel bir ekosistemi kapsar. Bu yönetmelik zeytin alanlarımızın ekosistemine zarar vererek yok edecektir. Madencilik faaliyeti yapılan zeytinlik alanlarının tekrar eski zeytinlik konumuna getirilmesi, Taşınan ve yok edilen zeytinlik alanı kadar alanın zeytinlik olarak yeniden tesis edilmesi bilimsel olarak mümkün değildir” ifadelerini kullandı.
“ZEYTİNCİLİKTEN GEÇİMİNİ SAĞLAYAN ÇİFTÇİLER İŞSİZLİĞE MAHKUM EDİLECEK”
Türkiye’nin çoğu gıdayı dışarıdan ithal ederek dışa bağımlı hale geldiğini aktaran Aslan, bu kararla birlikte zeytin üretiminin zamanla azalacağını söyledi. Bu nedenle zeytin üreticilerinin de zamanla yoksulluğa mahkum olacağını vurgulayan Aslan, “Kirli teknolojilerin kurulumu ve işletimi sonucunda Ülkemizin havası suyu ve toprakları kirlenmiş olup, Gıdada kendine yeten ülkeler arasında iken son zamanlarda zeytin ve zeytinyağı hariç çoğu gıdayı dış ülkelerden ithal etmek zorunda kalmış ve gıda da dış ülkelere bağımlı olmuştur. Bu yönetmelik uygulanırsa milyonlarca zeytin ağacımız kirli teknolojilere alan açılması için yok edilecek, zeytin üretimimiz zamanla çok azalacaktır. Ülkemiz, emniyetle tükettiğimiz zeytin ve zeytin yağını ithal etmek zorunda kalacaktır. Zeytincilikten geçimini sağlayan çiftçilerimiz işsizliğe ve yoksulluğa mahkûm edilecektir” şeklinde konuştu.
“KARARIN DERHAL İPTAL EDİLMESİNİ İSTİYORUZ”
Herkesi zeytinliklere sahip çıkmaya çağıran Aslan, konuşmasını şöyle sonlandırdı:
“Mevcut bulunan zeytincilik yasası çoğu bölgelerde kirli teknolojilerin, maden ocaklarının kurulumunu engellemektedir. Dolayısıyla ülkemizde rantı ve talanı da engellemektedir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın, zeytinliklerin madencilik faaliyetine açılmasına ilişkin yönetmelik değişikliği, halen yürürlükteki Zeytincilik Yasasına ve kamu yararına da aykırıdır. Anayasanın 56. Maddesine göre Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Ekosistemimizi ve sağlığımızı bozacak, kamu yararına aykırı olan bu yönetmeliğin derhal iptal edilmesini talep ediyoruz. Anayasal hakkımızı korumak için zeytinlik alanlarımızın yok edilmesine izin vermeyeceğiz. Demokratik ve hukuksal mücadelemiz bundan sonra da devam edecektir. Herkesi Zeytinimize sahip çıkmaya davet ediyoruz.”
